ถิ่นกำเนิดต้นมะลิ
ต้นมะลิมีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีการกระจายพันธุ์ไปทั่วโลก โดยเฉพาะในเขตร้อนและกึ่งเขตร้อน ประเทศไทยเป็นประเทศที่ปลูกมะลิเป็นไม้ประดับและไม้เศรษฐกิจที่สำคัญ พบมะลิหลายชนิดและหลายพันธุ์ในประเทศไทย เช่น มะลิลา มะลิซ้อน มะลิฉัตร มะลิเลื้อย เป็นต้น
ประโยชน์ของต้นมะลิ
- ความสวยงาม ดอกมะลิมีความสวยงามและกลิ่นหอม นิยมนำมาร้อยเป็นพวงมาลัย ประดับบ้าน ประดับสวน และนำไปใช้ในพิธีกรรมต่างๆ เช่น พิธีมงคลสมรส พิธีไหว้ครู เป็นต้น
- ประโยชน์ทางสมุนไพร ดอกมะลิมีสรรพคุณทางยาหลายอย่าง เช่น บำรุงหัวใจ บำรุงครรภ์ แก้ร้อนใน กระหายน้ำ แก้เจ็บตา เป็นต้น
- ประโยชน์ทางอุตสาหกรรม ดอกมะลิสามารถนำไปทำน้ำอบ น้ำลอยดอกมะลิ น้ำหอม น้ำมันหอมระเหย และนำมาใช้เป็นส่วนประกอบในอาหารและขนมต่างๆ
ลักษณะของต้นมะลิ
ต้นมะลิเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก ลำต้นกลม ใบเป็นใบเดี่ยว เรียงเวียน ใบรูปไข่หรือรูปไข่กลับ ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบมีสีเขียวสด ดอกออกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบ ดอกมีสีขาวบริสุทธิ์ กลิ่นหอมแรง ผลเป็นฝักแบน ยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร
สายพันธุ์มะลิที่นิยมปลูกในไทย
มะลิซ้อน เป็นมะลิที่หอมที่สุด มีกลีบดอกซ้อนกันมากกว่า 5 ชั้น แต่ละชั้นมีกลีบดอก 10 กลีบขึ้นไป เมื่อบานแล้ว กลีบดอกตรงกลางจะไม่ห่อติดกัน มีความกว้างประมาณ 2-3 เซนติเมตร
มะลิลา เป็นมะลิที่มีดอกสีขาว กลีบดอกชั้นเดียว ปลายกลีบมน ดอกมีกลิ่นหอม ออกดอกเป็นช่อ ช่อหนึ่งมี 3 ดอก นิยมปลูกเป็นไม้มงคล ปลูกประดับในกระถางหรือปลูกลงดิน
มะลิหลวง เป็นมะลิที่มีดอกสีขาว กลีบดอกชั้นเดียว ปลายกลีบมน ดอกมีกลิ่นหอม ออกดอกเป็นช่อ ช่อหนึ่งมี 5-10 ดอก นิยมปลูกเป็นไม้มงคล ปลูกประดับในกระถางหรือปลูกลงดิน
มะลิพุทธชาด เป็นมะลิที่มีดอกสีขาว กลีบดอกขนาดเล็ก ดอกมีกลิ่นหอม ออกดอกเป็นช่อแยกแขนง นิยมปลูกเป็นไม้ประดับตามซุ้ม
ความเชื่อเกี่ยวกับต้นมะลิ
เป็นดอกไม้มงคล ใช้ในการสักการบูชาพระ เชื่อกันว่าหากบ้านใดปลูกต้นมะลิไว้ จะได้รับความปรารถนาดี เป็นที่รัก ที่คิดถึงของคนทั่วไป เกิดความบริสุทธิ์ รู้จักกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ เป็นสัญลักษณ์ของความรัก ดอกมะลิมีสีขาวบริสุทธิ์ เปรียบเสมือนความรักอันบริสุทธิ์ ปราศจากข้อแม้และเงื่อนไข มะลิยังสื่อถึงความรักที่อบอุ่น อ่อนโยน และจริงใจ เป็นสัญลักษณ์ของความกตัญญู ดอกมะลิเป็นดอกไม้ที่นิยมใช้ร้อยเป็นพวงมาลัยเพื่อไหว้ครู แสดงถึงความรัก ความกตัญญู และเคารพต่อครูบาอาจารย์ เป็นสัญลักษณ์ของความโชคดี ดอกมะลิมีกลิ่นหอมที่หอมไกล เปรียบเสมือนความโชคดีและความสำเร็จ มะลิยังสื่อถึงความสุขความเจริญและความสำเร็จในชีวิต
อ่านเพิ่มเติมได้ที่ : treespecie
